Phái sinh lãi suất là một trong những sản phẩm phái sinh được các tổ chức tín dụng Việt Nam đang cung cấp cho khách hàng của mình. Nếu các bạn đang có nhu cầu đầu tư phái sinh lãi suất hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây để biết thêm thông tin chi tiết về sản phẩm này nhé!
Trong bối cảnh thị trường tài chính cạnh tranh gay gắt như hiện nay. Bên cạnh những sản phẩm dịch vụ mang tính truyền thống thì các tổ chức tín dụng đã mở rộng thêm nhiều sản phẩm mới như phái sinh lãi suất. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu xem phái sinh lãi suất là gì trong bài viết dưới đây nhé!
Phái sinh lãi suất là gì?
Phái sinh lãi suất (Interest-Rate Derivative) được xem là một trong những công cụ tài chính có giá trị tăng và giảm dựa trên sự biến động lãi suất. Phái sinh lãi suất thường được các nhà đầu tư, tổ chức tín dụng, ngân hàng, công ty và cá nhân sử dụng như một hình thức “phòng vệ giá” để tự mình bảo vệ trước những biến động lãi suất của thị trường.
Điều kiện thực hiện phái sinh lãi suất
Các Tổ chức tín dụng (TCTD) chỉ được kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất khi được NHNN chấp thuận và cung cấp giấy phép thành lập và hoạt động. Hoặc bằng văn bản riêng theo quy định của pháp luật. TCTD kinh doanh cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất liên quan đến ngoại hối phải thực hiện theo quy định của pháp luật về ngoại hối.
TCTD kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất nhằm mục đích phòng ngừa, hạn chế rủi ro lãi suất cho khách hàng hoặc cho bản thân TCTD. Đồng thời, bạn cũng cần đảm bảo giới hạn lỗ ròng không được vượt quá 5% vốn điều lệ, vốn được cấp của TCT. Ngân hàng nhà nước cũng quy định các TCTD được kinh doanh sản phẩm phái sinh lãi suất khi đã ban hành văn bản quy định bội bộ về hoạt động kinh doanh và đảm bảo có cơ chế kiểm soát, kiểm toán nội bộ, quản lý rủi ro riêng.
Đối tượng thực hiện hoạt động cung cấp phái sinh lãi suất
Theo Thông tư quy định TCTD được phép kinh doanh và cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất để phục vụ mục đích phòng ngừa và hạn chế rủi ro lãi suất cho khách hàng với các tổ chức tài chính quốc tế.
Bên cạnh đó, các TCTD nên sử dụng sản phẩm phái sinh lãi suất để phòng ngừa và hạn chế rủi roc ho bản thân và cho các giao dịch hoặc từ bảng cân đối kế toán của mình.
Các sản phẩm phái sinh lãi suất
Các sản phẩm phái sinh lãi suất mà các TCTD được phép kinh doanh và cung ứng hiện nay bao gồm:
- Kì hạn lãi suất
- Hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền
- Hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền cộng dồn
- Hoán đổi lãi suất 2 đồng tiền
- Hoán đổi lãi suất 2 đồng tiền cộng dồn.
Khách hàng còn có quyền chọn lãi suất giới hạn trần, quyền chọn lãi suất giới hạn sàn , quyền chọn lãi suất kết hợp trần và sàn. Các TCTD chủ yếu cung ứng và sản phẩm hợp đồng hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền (USD) và 2 đồng tiền (chủ yếu là cặp USD/JPY hay USD/VNĐ. Sản phẩm quyền chọn và kỳ hạn lãi suất chưa có giao dịch phái sinh.
Quy định của hoạt động kinh doanh phái sinh lãi suất
Theo Điều 12 Thông tư 01/2015/TT-NHNN về hoạt động kinh doanh phái sinh lãi suất của ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài do Thống đốc NHNN ban hành như sau:
Các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được kinh doanh, cung ứng và sử dụng sản phẩm phái sinh lãi suất khi giới hạn lỗ ròng của hoạt động kinh doanh không vượt quá 5% vốn điệu lệ được cấp. Trường hợp giới hạn lỗ ròng vượt 5% vốn điều lệ, vốn được cấp thì TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài cần ngừng việc giao kết các hợp đồng phái sinh lãi suất mới.
Khi có nhu cầu giao kết hợp đồng phái sinh lãi suất mới thì TCTD, chi nhánh ngân hàng phải xác định giới hạn lỗ ròng về hoạt động kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất. Giới hạn lỗ ròng của hoạt động kinh doanh, cung ứng và sử dụng các sản phẩm sẽ được xác định bằng tổng lãi ròng và lỗ ròng của các hợp đồng phái sinh lãi suất còn hiệu lực cọng với tổng lãi ròng và lỗ ròng các hợp đồng phái sinh lãi suất đã tất toán trong năm tài chính.
Nguyên tắc hoạt động kinh doanh và cung ứng phái sinh lãi suất
Theo Điều 4 Thông tư 01/2015/TT-NHNN đã quy định về hoạt động kinh doanh, cung ứng các sản phẩm phái sinh lãi suất của các TCTD, các chi nhánh Ngân hàng nước ngoài do Thống đốc NHNN Việt Nam ban hành như sau:
Hoạt động kinh doanh và cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất của ngân hàng thương mai, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng thực hiện theo thỏa thuận giữa các bên tham gia giao kết và thực hiện hợp đồng phái sinh lãi suất phù hợp theo quy định của nhà nước.
NHTM hay chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được kinh doanh, cung ứng các sản phẩm phái sinh khi:
- NHNN Việt Nam chấp thuận cho hoạt động kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất tại Giấy phép thành lập và hoạt động hoặc theo văn bản quy định riêng của Pháp luật.
- NHNN ban hành văn bản quy định nội bộ về hoạt động kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất phù hợp với quy định tại Thông tư và theo quy định của Pháp luật có liên quan. Từ đó giúp bảo đảm có cơ chế kiểm soát, kiểm toán nội bộ, quản lý rủi ro đối với hoạt động kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất.
NHTM và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép kinh doanh, cung ứng sản phẩm phái sinh lãi suất liên quan đến ngoại hối cần phải được thực hiện theo quy định của pháp luật Việt Nam về ngoại hối.
TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được sử dụng sản phẩm phái sinh lãi suất cung ứng trên thị trường trong nước với tư cách pháp nhân theo quy định tại Thông tư 01 và các văn bản pháp luật có liên quan.
