Sự ra đời của thị trường tài chính phái sinh được xem là bước ngoặt vô cùng lớn trong quá trình phát triển của thị trường tái chính. Trong điều kiện của nền kinh tế hiện đại ngày nay, thị trường tài chính phái sinh đóng vai trò ngày càng quan trọng. Trong bài viết dưới đây hãy cùng Hàng Hóa 24 tìm hiểu chi tiết về thị trường này.
Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, các hạng mục đầu tư ngày một thay đổi với nhiều hình thức, cách thức khác nhau. Trong đó giao dịch phái sinh ngày càng phát triển nhờ ưu điểm hạn chế rủi ro và gia tăng lợi nhuận cao. Để hiểu rõ thêm về thị trường tài chính phái sinh hãy tham khảo trong bài viết dưới đây nhé!
Thị trường tài chính phái sinh
Thị trường tài chính phái sinh là nơi diễn ra các hoạt động mua đi bán lại các sản phẩm tài chính phái sinh. Các sản phẩm phái sinh thông dụng trong lĩnh vực tài chính bao gồm: quyền mua cổ phần, cổ phiếu, chứng quyền, hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng hoán đổi…
Trên thị trường tài chính quốc tế hiện nay, những nghiệp vụ tài chính phái sinh đã phát triển rất mạnh với các nghiệp vụ phái sinh rất đa dạng. Nó đã và đang đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tài chính toàn cầu.
Các công cụ phái sinh tài chính và ý nghĩa sử dụng
Công cụ phái sinh trong lĩnh vực tài chính có thể là hợp đồng giữa 2 bên có những thông tin cơ bản, nghĩa vụ hợp đồng và số tiền tài sản cơ bản để mua sản phẩm bao gồm: cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ, lãi suất…
Trên thị trường có 2 nhóm hợp đồng phái sinh là phái sinh OTC được trao đổi riêng tư dưới dạng giao dịch hoán đổi không qua trung gian và trao đổi ETD được giao dịch thông qua một sàn giao dịch chuyên biệt khác. Có 4 loại hợp đồng phái sinh là: hợp đồng kỳ hạn, hợp đồng hoan đổi, hợp đồng tương la và hợp đồng quyền chọn.
Các công cụ phái sinh thường được sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau như:
- Bảo vệ hoặc giảm thiểu rủi ro với các tài sản cơ bản.
- Mục đích tạo ra một tùy chọn trong đó giá trị của các công cụ phái sinh được liên kết với một điều kiện hoặc sự kiện cụ thể.
- Nhà đầu tư sẽ có quyền truy cập vào các tài sản cơ bản khi chúng không thể được trao đổi dưới dạng tài sản cơ bản.
- Công cụ phái sinh cung cấp đòn bẩy để một biến động nhỏ trong giá trị tài sản cơ bản có thể gây ra sự khác biệt lớn về giá trị của các công cụ phái sinh.
- Công cụ phái sinh đầu cơ và lợi nhuận nếu giá trị của tài sản cơ sở di chuyển theo cách mà nó được mong đợi.
- Chuyển giao phân bổ tài sản giữa các loại tài sản khác nhau mà không bị ảnh hưởng đến tài sản cơ bản giống như một phần của việc quản lý chuyển đổi.
Giá trị của các công cụ phái sinh bắt nguồn từ một số công cụ cơ sở như tỉ giá hối đoái, giá cổ phiếu, giá trái phiếu, chỉ số chứng khoán, lãi suất…Công cụ tài chính phái sinh xuất hiện lần đầu tiên nhằm giảm thiểu hoặc loại bỏ hoàn toàn rủi ro trên thị trường. Những công cụ được sử dụng nhiều nhất đó là hợp đồng kỳ hạn và hợp đồng tương lai. Những công cụ này có thể kết hợp với nhau, với những khoản vay hoặc những loại chứng khoán truyền thống…
Thực trang cung ứng các dịch vụ phái sinh tại các Tổ chức tín dụng ở Việt Nam
Trên cơ sở quy định của Pháp luật, các tổ chức tín dụng Việt Nam hiện nay đã triển khai phát triển cung ứng sản phẩm tài chính phái sinh cho khách hàng. Các sản phẩm phái sinh của các TCTD chủ yếu thuộc 3 nhóm phái sinh sau đây:
1. Phái sinh ngoại tệ
Phái sinh ngoại tệ đây là hình thức phái sinh được thực hiện sơm nhất tại Việt Nam do các ngân hàng thương mại cung cấp. Các giao dịch về kỳ hạn ngoại tệ và hoán đổi được thực hiện từ những năm 90 trong khi đó quyền chọn ngoại tệ cũng bắt đầu được thực hiện từ năm 2004. Hiện nay, việc cung ứng các sản phẩm phái sinh ngoại tệ đang được hoạt động theo hướng dẫn của Thông tư số 15/2015/TT-NHNN và Văn bản hợp nhất số 45/VBHN-NHNN.
2. Phái sinh lãi suất
Các sản phẩm phái sinh lãi suất mà các TCTD được kinh doanh, cung ứng bao gồm: kì hạn lãi suất, hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền, hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền cộng dồn, hoán đổi lãi suất 2 đồng tiền, hoán đổi lãi suất 2 đồng tiền cộng dồn, quyền chọn lãi suất giới hạn trần, quyền chọn lãi suất giới hạn sàn, quyền chọn lại suất kết hợp trần sàn.
Các sản phẩm phái sinh lãi suất được NHNN cho phép cung cấp khá đa dạng. Nhưng các TCTD kinh doanh, cung ứng và sử dụng nhiều nhất là hợp đồng hoán đổi lãi suất 1 đồng tiền, lãi suất 2 đồng tiền và sản phẩm quyền chọn và kỳ hạn lãi suất chưa có giao dịch phái sinh.
3. Các loại phái sinh khác
Bên cạnh phái sinh lãi suất và ngoại tệ thì một số NHTM đã thực hiện cung ứng phái sinh giá cả hàng hóa cho các khách hàng của mình. Hoạt động phái sinh giá cả hàng hóa này được quy định theo Thông tư số 40/2016/TT-NHNN chính thức tạo lập nên khuôn khổ pháp lý cho việc cung ứng dịch vụ phái sinh giá cả hàng hóa của các NHTM. Theo đó, NHTM cung ứng sản phẩm phái sinh giá cả hàng hóa nhằm mục đích phòng ngừa rủi ro cho khách hàng của mình.
Thị trường tài chính phái sinh tại Việt Nam trong những năm gần đây hoạt động sôi nổi tạo nên một kênh đầu tư mới an toàn và hiệu quả hơn cho người dân. Nếu các bạn muốn tìn hiểu sâu hơn về thị trường tài chính phái sinh có thể liên hệ hotline: 0996 393 333 – 0983 668 883 Sàn giao dịch Hàng hóa 24 của Công ty Cổ phần Đầu tư và Công nghệ FTV để được giải đáp nhanh nhé!
