Tài sản ngắn hạn là gì? Phân loại và cách xác định tài sản ngắn hạn

Tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn là những yếu tố vô cùng quan trọng, nó quyết định rất lớn đến sự tồn tại cũng như sự phát triển của bất kỳ doanh nghiệp nào. Đặc biệt là tài sản ngắn hạn chiếm một tỷ trọng không nhỏ và nắm giữ vai trò chủ chốt đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Vậy cụ thể, tài sản ngắn hạn là gì? Cách xác định loại tài sản này cũng như vai trò của nó ra sao? Hãy theo dõi bài viết của chúng tôi để tìm kiếm câu trả lời cho mình nhé!

Tài sản ngắn hạn là gì?

Tài sản ngắn hạn là gì?

Tài sản ngắn hạn (còn gọi là tài sản lưu động) đại diện cho tất cả những tài sản của một doanh nghiệp dự kiến ​​sẽ đưa vào sử dụng, lưu chuyển và thu hồi vốn trong thời gian một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh. Nếu trường hợp doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh kéo dài hơn 12 tháng thì thời hạn để áp dụng của tài sản ngắn hạn sẽ phụ thuộc vào chu kỳ hoạt động của họ. Tài sản lưu động xuất hiện tại bảng cân đối kế toán của công ty. Đây là một trong những báo cáo tài chính mà bắt buộc phải được hoàn thành mỗi năm.

Tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp có thể tồn tại dưới dạng tiền, cổ phiếu, trái phiếu, hiện vật (gồm vật tư, hàng hóa), dưới dạng đầu tư ngắn hạn và những khoản nợ phải thu.

Ví dụ:

• Tiền và các khoản tương đương tiền: đây được xem là tiền lưu động hiện đang có trong bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp. Bao gồm tập hợp tài sản là những khoản đầu tư ngắn hạn, có tính thanh khoản cao, có thể chuyển đổi thành tiền dễ dàng và có rủi ro thay đổi giá thấp.
• Các khoản nợ và khoản phải thu: Các khoản nợ hoặc khoản phải thu là số tiền mà doanh nghiệp chưa thanh toán, đã xuất hóa đơn tuy nhiên chưa được chuyển tiền cho doanh nghiệp. 
•  Chi phí trả trước: là các khoản chi phí do doanh nghiệp trả trước và trả cho một kỳ hạn trong tương lai. Đó chính là lý do nó được thể hiện như tài sản của doanh nghiệp. Ví dụ về chi phí trả trước đó là tiền thuê văn phòng: thường sẽ được thanh toán theo quý hoặc theo năm tùy thuộc vào hợp đồng thuê.
•  Đầu tư ngắn hạn: Khi doanh nghiệp sở hữu một số tiền nhàn rỗi trong bảng cân đối kế toán nghĩa là doanh nghiệp sẽ loại bỏ chi phí cơ hội đầu tư với khoản tiền nhàn rỗi đó. Vì thế, doanh nghiệp sẽ lựa chọn đầu tư số tiền chưa sử dụng đó vào những dự án kinh doanh ngắn hạn khác nhau có thể là: quỹ tương hỗ hoặc tiền gửi không có kỳ hạn để đầu tư cũng như sử dụng số tiền đó.

Đặc điểm chính của loại tài sản ngắn hạn

Tài sản ngắn hạn thay đổi hình thái biểu hiện liên tục trong suốt quá trình sản xuất và kinh doanh. Vì là tài sản ngắn hạn nên nó có thể được chuyển từ tiền tệ sang vật chất và ngược lại. Đặc biệt hơn, mỗi loại hình doanh nghiệp khác nhau sẽ có những hình thái tài sản ngắn hạn là không giống nhau. Bên cạnh đó, nó còn có một số đặc điểm khác như:

• Tài sản ngắn hạn có tính thanh khoản cao, thời gian luân chuyển nhanh chóng
• Tài sản ngắn hạn nhanh chóng thích nghi với những biến động lên xuống của sản xuất và doanh số. Nguyên nhân là do các khoản đầu tư cho tài sản ngắn hạn có thể được hủy bỏ bất kỳ lúc nào mà không tốn kém quá nhiều chi phí.
• Trong suốt quá trình sản xuất kinh doanh, tài sản ngắn hạn luôn được vận động, chuyển hóa không ngừng giúp cho việc sản xuất được diễn ra liên tục và không bị ngắt quãng.

Vai trò của tài sản ngắn hạn đối với doanh nghiệp

• Tài sản ngắn hạn là một phần không thể thiếu trong cơ cấu tài sản của một doanh nghiệp để phục vụ cho quy trình sản xuất và kinh doanh. Nó là điều kiện tiên quyết để hình thành nên một doanh nghiệp sản xuất.
• Đảm bảo quá trình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp được diễn ra liên tục và đồng bộ.
•  Phản ánh và đánh giá về quy trình sản xuất, dự trữ, tiêu thụ sản phẩm cũng như nhu cầu vốn lưu động của doanh nghiệp.
• Tài sản ngắn hạn sẽ quyết định đến quy mô của doanh nghiệp, đặc biệt là tiền sẽ có tác động đến chiến lược mở rộng doanh nghiệp hoặc là đầu tư của nhà quản trị.
• Nắm giữ một tỷ lệ tài sản ngắn hạn hợp lý giúp cho doanh nghiệp duy trì hoạt động bình thường, không rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán dẫn tới tình hình doanh nghiệp bất ổn và nguy cơ phá sản.

Phân loại tài sản ngắn hạn

Phân loại tài sản ngắn hạn

Bên cạnh tiền mặt, những khoản tương đương tiền như cổ phiếu hoặc trái phiếu… thì những khoản mục sau cũng được xếp vào tài sản ngắn hạn:

• Khoản phải thu

Các khoản phải thu thể hiện số tiền do công ty hàng hóa hoặc dịch vụ được giao hoặc sử dụng mà chưa được khách hàng thanh toán. Các khoản này được xem là tài sản ngắn hạn miễn là chúng được thanh toán trong vòng một năm. Nếu như một doanh nghiệp thực hiện bán hàng bằng việc cung cấp những điều khoản tín dụng dài hơn cho khách hàng của mình thì một phần trong số các khoản phải thu đó có thể sẽ không đủ điều kiện để đưa vào loại tài sản ngắn hạn.

Cũng có thể một số khoản thu khó có khả năng thu hồi, việc này sẽ được phản ánh trong dự phòng phải thu khó đòi được khấu trừ vào những khoản phải thu. Nếu như khoản phải thu nào đó không thể thu hồi thì nó sẽ được ghi trong mục chi phí nợ xấu và mục đó sẽ không được xem xét trong tài sản ngắn hạn. 

• Hàng tồn kho

Hàng tồn kho gồm: nguyên liệu thô, linh kiện và thành phẩm. Đây là những tài sản ngắn hạn, nhưng việc xem xét đối với những mặt hàng này cần phải hết sức thận trọng. Thông thường, các phương pháp kế toán khác nhau có thể được áp dụng để làm tăng hàng tồn kho, đôi khi nó có thể không có khả năng thanh khoản như những tài sản ngắn hạn khác. Hàng tồn kho có thể không mang tính thanh khoản như những khoản phải thu và nó làm chôn vốn lưu động một chỗ. Một vài ngành công nghiệp có nhu cầu tiêu thụ thay đổi bất ngờ và hàng tồn kho có thể bị tồn đọng.

• Chi phí trả trước

Chi phí trả trước bao gồm cả những khoản thanh toán tạm ứng được thực hiện bởi một công ty với hàng hóa và dịch vụ sẽ được nhận trong tương lai. Nó được xem là tài sản ngắn hạn. Mặc dù chúng không thể chuyển đổi thành tiền mặt, nhưng chúng là những khoản thanh toán đã được xử lý. Các thành phần như thế sẽ giải phóng vốn cho những mục đích kinh doanh khác. Chi phí trả trước có thể gồm những khoản thanh toán cho các công ty bảo hiểm hoặc là nhà thầu.

Trong bảng cân đối kế toán, tài sản ngắn hạn được hiển thị theo thứ tự thanh khoản, nghĩa là những mặt hàng có khả năng và chuyển đổi thành tiền mặt cao hơn sẽ được xếp hạng cao hơn. Thứ tự ưu tiên những thành phần của tài sản ngắn hạn chính là tiền mặt (gồm tiền tệ, kiểm tra tài khoản, tiền mặt), đầu tư ngắn hạn (như là chứng khoán thị trường lỏng), những khoản phải thu, vật tư, hàng tồn kho và chi phí trả trước.

• Tiền và khoản tương đương tiền

Tiền và những khoản tương đương tiền là tổng hợp các khoản mục để phản ánh tổng số tiền và các khoản tương đương tiền hiện đang có của một doanh nghiệp tại thời gian đó, bao gồm: Tiền mặt, Tiền gửi ngân hàng và tiền đang chuyển và các khoản tương đương của công ty.

•  Nguyên vật liệu

Bao gồm các công cụ hay dụng cụ trong kho và các công cụ được gửi và mua phục vụ gia công đang trong quá trình chuẩn bị. Nguyên liệu, vật liệu nhập khẩu để phục vụ sản xuất, gia công hàng xuất khẩu được lưu giữ tại kho bảo thuế của Công ty.

• Tài sản ngắn hạn khác

Tài sản ngắn hạn khác là tài sản còn lại sau khi trừ những nhóm tài sản kể trên. Đây là một chỉ tiêu thể hiện tổng giá trị của những tài sản khác hoặc những khoản chi phí với thời gian thu hồi hay sử dụng không quá 12 tháng.

>> Tham khảo: Tài sản dài hạn là gì? Sự khác biệt giữa tài sản ngắn hạn và dài hạn

Tài sản ngắn hạn trong bảng cân đối kế toán

• Tiền và những khoản khác tương đương tiền (mục 110) 

Đây là bút toán tổng hợp biểu thị tổng số tiền và những khoản tương đương tiền của công ty được tính đến ngày báo cáo, gồm tiền tại quỹ, số dư tại ngân hàng (ngoài kế hoạch), tiền đang chuyển và những khoản tương đương tiền của các đơn vị tương đương khác … 

• Đầu tư ngắn hạn (mục 120) 

Đây là bút toán gộp biểu thị tổng giá trị những khoản đầu tư ngắn hạn (sau khi đã trừ dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh). Điều này sẽ bao gồm chứng khoán được nắm giữ phục vụ mục đích kinh doanh, các khoản đầu tư được giữ đến ngày đáo hạn khác cùng với các khoản đầu tư khác với thời gian đáo hạn còn lại từ 12 tháng trở xuống. Những khoản đầu tư ngắn hạn thể hiện trong chỉ tiêu này không bao gồm những khoản đầu tư ngắn hạn được thể hiện tại các khoản tương đương tiền và các khoản vay ngắn hạn.

• Những khoản ngắn hạn phải thu (mục 130) 

Đây là bút toán tổng hợp biểu thị tổng giá trị những khoản phải thu ngắn hạn tại chu kỳ kinh doanh thông thường sẽ có thời gian đáo hạn từ 12 tháng trở xuống hoặc tại ngày báo cáo (khi đã trừ  dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi). Nó bao gồm những khoản phải thu khách hàng, phải thu nội bộ, trả trước người bán, phải thu theo kế hoạch hợp đồng xây dựng, phải thu về cho vay và những khoản phải thu ngắn hạn khác. 

• Hàng tồn kho (mục 140) 

Đây là bút toán tổng hợp biểu thị tổng giá trị hợp lý của những loại hàng tồn kho dành cho quá trình sản xuất kinh doanh của một doanh nghiệp tính đến ngày báo cáo (khi đã trừ đi dự phòng giảm giá hàng tồn kho). 

Hướng dẫn xác định tài sản ngắn hạn

Hướng dẫn xác định tài sản ngắn hạn

Công thức tính tài sản ngắn hạn là tổng hợp đơn giản của tất cả những tài sản có thể được chuyển thành tiền mặt trong vòng một năm. Chẳng hạn, khi nhìn vào bảng cân đối của một công ty, ta có thể tính được:

Tài sản ngắn hạn = C + CE + I + AR + MS + PE + OLA

Trong đó:

C là Tiền mặt

CE là những khoản tương đương tiền

I là hàng tồn kho

AR là các khoản phải thu

MS là chứng khoán đầu tư

PE là chi phí trả trước

OLA là tài sản lưu động khác

Ngoài ra, tài sản ngắn hạn cũng phản ánh khả năng thanh toán nợ trong ngắn hạn của doanh nghiệp thông qua chỉ số Hệ số thanh toán ngắn hạn. Chỉ số này sẽ cho biết cho biết mỗi đồng nợ ngắn hạn được bù đắp bởi bao nhiêu đồng tài sản ngắn hạn.

Hệ số thanh toán ngắn hạn = Tài sản ngắn hạn / Nợ ngắn hạn

Hệ số thanh toán ngắn hạn biểu thị mức độ đảm bảo của tài sản ngắn hạn đối với nợ ngắn hạn. Nợ ngắn hạn chính là những khoản nợ mà doanh nghiệp phải thanh toán trong kỳ. Vì vậy, doanh nghiệp phải sử dụng các tài sản này thành tiền và sử dụng số tiền đó để thanh toán những khoản nợ đến hạn. Các tài sản có khả năng chuyển thành tiền nhanh nhất là  tài sản ngắn hạn, đó là tài sản có tính thanh khoản cao, thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp.

Hệ số thanh toán nợ ngắn hạn càng lớn nó chứng tỏ khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp càng cao, mức độ rủi ro phá sản của doanh nghiệp càng thấp. Nhưng nếu chỉ tiêu này quá lớn thì chưa hẳn đã là tốt vì nó cho thấy hiệu quả trong việc sử dụng tài sản của doanh nghiệp không tốt và dẫn đến tồn tại một khối lượng tài sản ngắn hạn lớn không được vận động nhằm mục đích sinh lời.

Xác định tài sản ngắn hạn trong báo cáo tài chính

Xác định tài sản ngắn hạn trong báo cáo tài chính

Đối với việc xác định giá tài sản ngắn hạn của những doanh nghiệp, các nhân viên kế toán cần chú ý một số điều sau:

• Việc xác định giá của tài sản ngắn hạn chỉ tiến hành tính giá tiền nếu tài sản là ngoại tệ. Trong trường hợp này, tài sản được xem như một loại hàng hóa đặc biệt do các đơn vị có thể thực hiện các giao dịch mua bán.
• Ngoài ra, với những khoản thu ngắn hạn cũng không tiến hành công tác xác định giá của tài sản ngắn hạn. Tuy nhiên, trong một số trường hợp thu hồi các khoản phải thu khó đòi, kế toán cần phải lập dự phòng nhằm không phản ánh cao hơn giá trị thực tế có thể có của tài sản.

Hiện nay, tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp đóng vai trò hết sức quan trọng đối với hoạt động kinh doanh của mỗi doanh nghiệp. Tài sản ngắn hạn là nguồn vốn mà doanh nghiệp  phải chi ra để sử dụng trong hoạt động mua sắm, bảo trì các thiết bị và máy móc.

Cùng với đó chính là việc mua sắm nguyên liệu, hàng hóa nhằm sử dụng cho công việc kinh doanh của một doanh nghiệp. Chính vì vậy, tài sản ngắn hạn có thể xem như một điều kiện tiên quyết của mọi quá trình sản xuất và kinh doanh của một doanh nghiệp.

Một doanh nghiệp nếu sở hữu khối lượng tài sản ngắn hạn đủ sẽ đảm bảo các hoạt động kinh doanh cũng như quyết định quy mô phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh như hiện nay.

Phân biệt tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn

Kết luận

Vừa rồi là những thông tin cơ bản về tài sản ngắn hạn. Tài sản ngắn hạn giữ một vai trò quan trọng trong toàn bộ quá trình kinh doanh của doanh nghiệp. Để tiến hành thành công các hoạt động này thì nhất thiết doanh nghiệp đó cần phải bỏ ra một lượng tiền nhất định phục vụ mua sắm hàng hóa, nguyên vật liệu,… Vì vậy, đây sẽ là một điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp có thể đi vào sản xuất và kinh doanh bình thường. Hy vọng những thông tin trên sẽ giải đáp câu hỏi Tài sản ngắn hạn là gì của bạn. Chúc bạn sẽ kinh doanh thành công.

Khi đến với hanghoa24 bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ từ những chuyên gia uy tín và có nhiều năm kinh nghiệm. Ngoài ra, nhà đầu tư còn được cung cấp thêm nhiều tài liệu tham khảo để có thể đưa ra những chiến lược đầu tư mang lại hiệu quả cao.

Nếu có câu hỏi thắc mắc nào về tài sản ngắn hạn là gì hoặc cần hỗ trợ đầu tư hãy liên hệ ngay đến chúng tôi qua HOTLINE 1900966935 để được giải đáp nhanh nhất.

Xem thêm: 

• Rủi ro trong đầu tư là gì? Các loại rủi ro và cách khắc phục