Hối phiếu là khái niệm được rất nhiều người quan tâm đến, đặc biệt phải kể đến những người đang thiếu vốn và có nhu cầu vay vốn tại ngân hàng hay các tổ chức tín dụng. Nếu bạn cũng đang quan tâm hối phiếu là gì? Đặc điểm và ý nghĩa của hối phiếu là gì? Tất cả sẽ được Hanghoa24 chia sẻ chi tiết thông qua bài viết dưới đây!
Hối phiếu là gì?
Hối phiếu trong tiếng Anh là Bill of Exchange – đây là một loại giấy chứng nhận vay nợ ngắn hạn, theo đó mà người đi vay tức người phát hành hối phiếu phải có trách nhiệm thanh toán khoản nợ đối với người cho vay( chủ nợ) khi đến hạn hoặc ngay sau khi nhận được hối phiếu đòi nợ.
Hối phiếu chính là công cụ vay nợ ngắn hạn mang hình thức của một văn bản yêu con nợ trả số tiền nhất định cho chủ nợ vào một thời điểm nhất định hoặc phải trả ngay khi nhận được hối phiếu- tức là phải trả tiền cho chủ nợ ngay khi yêu cầu. Một khi đã được chấp nhận và người chấp nhận ký vào mặt sau của hối phiếu, hối phiếu trở nên có khả năng thương lượng và có thể đem chiết khấu với lãi suất suất ngắn hạn trên thị trường.
Thời hạn tối đa của hối phiếu được quy định là 6 tháng. Hối phiếu thường được sử dụng trong các hoạt động kinh doanh trong nước và ngoài nước. Thức tế hiện nay, việc phát hành hối phiếu nội địa thường ít phổ biến hơn bởi hình thức vay vốn trực tiếp từ ngân hàng mang đến nhiều tiện ích hơn cho khách hàng. Trong khi hối phiếu nước ngoài vẫn thường xuyên được sử dụng trong các hoạt động giao dịch ngoại thương.
Một loại hối phiếu đặc biệt chính là tín phiếu kho bạc- được phát hành bởi Chính phủ với mục đích trả nợ ngắn hạn.
Đặc điểm của hối phiếu?
Để xác nhận xem một chứng nhận vay nợ ngắn hạn có phải hối phiếu không, ta cần dựa vào:
Hối phiếu sẽ có tính bắt buộc: Hối phiếu được ví như ” mệnh lệnh trả tiền vô điều kiện” yêu cầu người nợ hối phiếu phải trả theo đúng nội dung ghi trên tờ phiếu và không chấp nhận bất cứ lý do riêng nào của người nợ để từ chối trả tiền cho chủ nợ, trừ trường hợp hối phiếu được lập ra không tuân theo các đạo luật chi phối nó.
Hối phiếu có tính lưu thông: Bản chất của hối phiếu là một tờ giấy đòi nợ vì vậy nó có thể được chuyển nhượng từ người này sang người khác trong suốt thời gian có giá trị của hối phiếu.
Hối phiếu có tính trừu tượng: Trên hối phiếu không phản ánh nguyên nhân phát sinh việc lập hối phiếu, mà chỉ thể hiện số tiền phải trả kèm theo những nội dung liên quan đến việc trả tiền. Hiệu lực pháp lý của hối phiếu cũng không bị ràng buộc bởi bất cứ nguyên nhân gì. Hay nói cách khác, nghĩa vụ trả tiền của hối phiếu là trừu tượng.
Quá trình hình thành nên hối phiếu.
Hối phiếu là bản cải tiến của chứng chỉ hối phiếu. Khoảng thế kỉ XII, các thương nhân ở Italia đã phát hành các chứng chỉ ghi nợ làm công cụ thanh toán trong thương mại gọi là chứng chỉ hối phiếu. Trong tờ này, người phát hành cam kết với người thụ hưởng về việc thanh toán giá trị tương ứng tại nơi khác bằng đồng tiền được sử dụng tại nơi đó. Đến thế kỉ XIV, ngoài loại giấy ghi nhận nợ, xuất hiện thêm hình thức hối phiếu đòi nợ. Từ thế kỉ XVI, hối phiếu bắt đầu được chuyển nhượng thì nó trở thành công cụ thanh toán ngày càng rộng rãi trong thương mại nội địa ở từng quốc gia và cả thương mại phạm vi quốc tế. Tuy vậy, do mỗi quốc gia có một hệ thống pháp luật riêng nên từ đó phát sinh các tranh chấp.
Các Hội nghị Haagen ở Đức vào năm 1910 và năm 1912 đã đặt nền móng cho các thỏa thuận quốc tế về hối phiếu. Song do chiến tranh thế giới lần thứ nhất, nên mãi đến năm 1930, Hội nghị quốc tế về hối phiếu tại Geneva ở Thụy Sĩ mới thông qua 3 bản Hiệp ước liên quan đến hối phiếu. Tuy nhiên, các nước thuộc hệ pháp luật Anh – Mỹ không tham gia nên mục tiêu của Hiệp ước này không đạt được. Để quốc tế hoá việc sử dụng hối phiếu, ngày 09.12.1988, Đại hội đồng Liên hợp quốc tại khóa họp lần thứ 43 đã quyết định thông qua Hiệp ước thống nhất về hối phiếu đòi nợ và hối phiếu nhận nợ quốc tế. Ở Việt Nam, trong quyền hạn thanh toán với nhân dân, hối phiếu vẫn chưa được sử dụng phổ biến. Theo quy định của Pháp lệnh thương phiếu thì hối phiếu tương tự như hối phiếu đòi nợ, còn lệnh phiếu tương tự như hối phiếu nhận nợ ở các nước.
Chức năng của hối phiếu.
Hối phiếu chính là phương tiện thanh toán giúp người bán dễ dàng đòi tiền người mua và giúp người mua chuyển tiền trả nợ cho người bán.
Hối phiếu là phương tiện đảm bảo vì nó là chứng từ có giá vì vậy mà ta có thể mua bán, cầm cố hay thế chấp hối phiếu.
Hối phiếu là phương tiện cung cấp tín dụng vì nó là một chứng từ có giá nên nó có thể sử dụng trong tín dụng thương mại hay tín dụng ngân hàng.
Ý nghĩa của hối phiếu
Hối phiếu là hình thức thanh toán được sử dụng phổ biến trong xuất nhập khẩu. Hối phiếu thường gắn với các hình thức thanh toán quốc tế như L/C hay ủy thác thu.
Chưa dừng lại ở đó, người ta coi hối phiếu như một công cụ lưu thông tín dụng khi hối phiếu được chiết khấu tại ngân hàng hay khi nó được luân chuyển từ người này sang người khác. Trong thời gian có hiệu lực thì hối phiếu được xem như một loại hàng hóa có thể mua bán trên thị trường tiền tệ.
Phân loại hối phiếu
Trên thị trường đang tồn tại 9 loại hối phiếu khác nhau, dưới đây là thông tin cụ thể của các loại hối phiếu:
Hối phiếu trả tiền ngay: Loại hối phiếu này yêu cầu người nợ phải lập tức trả số tiền được ghi trên hối phiếu cho chủ nợ mà không được trì hoãn với bất cứ lý do nào( áp dụng trong trường hợp hối phiếu đó được phát hành theo đúng các quy định của pháp luật).
Hối phiếu có kỳ hạn: Khi hối phiếu này được phát hành, người nợ cần thực hiện ký chấp nhận trả tiền trên hối phiếu đó và việc trả tiền được thực hiện vào ngày được xác định về sau.
Hối phiếu trơn: Loại hối phiếu được phát hành với mục đích để đòi tiền người không có chứng từ đi kèm. Hối phiếu trơn được sử dụng để thanh toán tiền phạt, tiền bồi thường hoặc các khoản phí như phí vận tải, bảo hiểm.
Hối phiếu kèm chứng từ: Hối phiếu này và chứng từ hàng hóa phải đi liền và không được tách rời nhau.
Hối phiếu đích danh: Trên hối phiếu này được ghi rõ họ tên người thụ hưởng và không kèm theo điều khoản trả theo lệnh nên không thể chuyển nhượng cho người khác được.
Hối phiếu vô danh: Nội dung của hối phiếu này không ghi rõ ràng thông tin của người thụ hưởng khoản tiền được ghi trên hối phiếu mà bất cứ ai sở hữu hối phiếu này đều có thể là người hưởng thụ. Hối phiếu này có thể được tự do chuyển nhượng bằng cách ký hậu hoặc trao tay.
Hối phiếu theo lệnh: Đây là loại hối phiếu được trả theo lệnh mà người thụ hưởng yêu cầu. Hối phiếu theo lệnh được chuyển nhượng bằng cách ký chuyển nhượng ở mặt sau của tờ phiếu.
Hối phiếu thương mại: Do người bán lập ra để đòi tiền người có trách nhiệm thanh toán hàng hóa bán ra hoặc xuất khẩu và các dịch vụ cung ứng liên quan khác.
Hối phiếu ngân hàng: Do ngân hàng ký phát và lệnh cho ngân hàng đại lý hay chi nhánh ngân hàng của mình trả cho người được hưởng số tiền ghi trên giấy tờ này.
Nội dung hối phiếu
Tiêu đề hối phiếu: tiêu đề của hối phiếu phải được ghi rõ “Bill of Exchange” hoặc “Draft”, nếu không ghi rõ thì hối phiếu mặc nhiên là vô hiệu.. Tiêu đề viết bằng tiếng Anh thì toàn bộ nội dung trong tờ hối phiếu phải được viết bằng tiếng Anh.
Số tiền và loại tiền: Số tiền phải được ghi một cách rõ ràng, đơn giản và tuân theo đúng tập quán quốc tế, số tiền phải được ghi cả bằng số và bằng chữ. Lưu ý số tiền trên hối phiếu không được vượt quá số tiền ghi trên hóa đơn và số tiền ghi trong thư tín dụng.
Tên và địa chỉ người bị ký phát( người trả nợ): Thông tin về người bị ký phát bắt buộc phải có đầy đủ , trên hối phiếu, tên và địa chỉ của người ký phát có thể là ngân hàng phát hành L/C (khi chọn thanh toán bằng L/C) hoặc có thể là người nhập khẩu.
Kỳ hạn trả tiền của hối phiếu: Nếu trả ngay thì trên hối phiếu phải ghi rõ là: at …… Sight of this FIRST Bill of Exchange. Còn nếu trả sau thì có rất nhiều cách chọn lựa như : Thanh toán tại một ngày cụ thể trong tương lai (On…(date)…of this……) hoặc thanh toán tại một ngày nhất định sau khi nhìn thấy hối phiếu (At…X.days…after sight of this……,
Địa điểm trả tiền: Địa chỉ của người bị ký phát được xem là địa điểm thanh toán hối phiếu. Nếu trên hối phiếu quy định một địa điểm thanh toán khác, thì địa điểm này chính là địa điểm thanh toán hối phiếu.
Người được hưởng lợi hối phiếu: Có thể là bản thân người ký phát hối phiếu, hoặc một người khác do người ký phát chỉ định, hoặc bất cứ ai được người thụ hưởng chuyển nhượng hối phiếu bằng thủ tục ký hậu hay trao tay.
Địa điểm và ngày lập hối phiếu: Địa điểm phải được ghi trùng với nơi lập hối phiếu.Lưu ý địa điểm này rất quan trọng trong các hối phiếu quốc tế. Ngày lập hối phiếu phải nằm trong thời gian có hiệu lực của L/C, lập sau ngày lập hóa đơn và sau ngày mở L/C.
Người ký phát hối phiếu: Tên, địa chỉ và chữ ký của người ký phát là yếu tố bắt buộc phải có trên hối phiếu. Chữ ký của người ký phát muốn có hiệu lực phải là chữ ký của người có đủ năng lực hành vi và năng lực pháp lý. Chữ ký được ghi ở góc dưới bên phải của tờ hối phiếu và người ký phát hối phiếu phải ký tên bằng chữ ký thông dụng trong giao dịch. Các chữ ký không phải viết tay đều không có giá trị pháp lý.
Các bên tham gia hối phiếu
Người ký phát hối phiếu trong tiếng Anh là drawer- là người xuất khẩu.
Người bị ký phát trong tiếng Anh là drawee- là người nhập khẩu hàng hoặc người có trách nhiệm trả tiền.
Người hưởng lợi tiếng Anh là beneficiary- là người nhận thanh toán số tiền đó.
Người chấp nhận trong tiếng Anh là acceptor- là người chấp nhận và có trách nhiệm thanh toán hối phiếu khi tới hạn.
Endorser – chính là người chuyển nhượng: người này có khả năng chuyển quyền hưởng lợi từ hối phiếu sang cho người khác qua thủ tục ký hậu hoặc trao tay.
Holder or Bearer – là người cầm phiếu hay chính là người có quyền nhận hối phiếu khi hối phiếu được thanh toán.
Kết luận
Bài viết trên đây, Hanghoa24 đã cập nhật một cách đầy đủ và dễ hiểu nhất để bạn đọc dễ dàng tiếp cận với khái niệm hối phiếu là gì? cũng như các vấn đề liên quan. Trong quá trình tìm hiểu, chúng tôi rất mong nhận được phản hồi của các bạn thông qua HOTLINE 0983 668 883. Trên hết, chúng tôi luôn nỗ lực và hy vọng có thể hỗ trợ các bạn gỡ bỏ mọi khúc mắc liên quan đến đầu tư tài chính.
Thị trường chứng khoán được đánh giá là một kênh đầu tư tiềm năng, và trong tương lai không xa các chuyên gia tài chính cũng có kỳ vọng lớn về sự phát triển đột phá của nó. Vì vậy, nếu bạn có đam mê và muốn trải nghiệm đầu tư nhưng e ngại mình chưa có kiến thức, không hiểu biết về thị trường. Đừng lo lắng, Hanghoa24 sẽ hỗ trợ bạn làm quen với thị trường này. Trước tiên chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những tài liệu và kiến thức cơ bản để bạn có thể hình dung sơ khai về đầu tư chứng khoán. Tiếp đó các chuyên gia tài chính sẽ chịu trách nhiệm hỗ trợ bạn chiến lược đầu tư cụ thể cũng như tư vấn để bạn biết cách quản trị và phòng ngừa rủi ro. Hãy để Hanghoa24 cùng bạn kiến tạo một tương lai tốt đẹp! Cuối cùng, xin cảm ơn quý bạn đọc đã dành thời gian tham khảo bài viết hối phiếu là gì!
Xem thêm:
