Khi đầu tư chứng khoán, các nhà đầu tư thường gặp một số thuật ngữ cụ thể như hệ số Beta nhưng không nắm được khái niệm và ý nghĩa của hệ số Beta là gì. Do đó, trong bài viết này, chuyên mục kiến thức cơ bản của Hanghoa24 sẽ cung cấp các thông tin và giải đáp những thắc mắc của các nhà đầu tư về hệ số Beta trong chứng khoán, giúp các nhà đầu tư có thêm những kiến thức về thị trường chứng khoán hơn khi đầu tư.
Hệ số Beta chứng khoán là gì?
Hệ số beta chứng khoán là gì?
Hệ số Beta chứng khoán là hệ số dùng để đo lường mức biến động hay nó là thước đo rủi ro hệ thống của một chứng khoán riêng lẻ với mức biến động, rủi ro chung của toàn bộ thị trường chứng khoán.
Hiểu một cách đơn giản, hệ số beta chứng khoán là hệ số đo lường mức độ rủi ro của một cổ phiếu cụ thể nào đó với mức độ rủi ro chung của toàn bộ thị trường chứng khoán. Từ đó các nhà đầu tư có thể xác định được những đối tượng đầu tư phù hợp với khả năng chịu đựng rủi ro của mình.
Xem thêm: ROIC là gì? Cách tính ROIC và áp dụng trong đầu tư
Các chỉ số Beta trong chứng khoán
Các chỉ số Beta trong chứng khoán
Chỉ số Beta (β) còn được gọi là hệ số rủi ro. Hệ số này được xem là công cụ tính toán mức độ rủi ro của một cổ phiếu hay toàn bộ danh mục của các nhà đầu tư trên thị trường. Chỉ số này thể hiện mức độ tương quan của biến động danh mục hoặc của các cổ phiếu so với tất cả thị trường, bằng cách so sánh sự thay đổi về giá.
Chỉ số beta trong thị trường chứng khoán, thường được so sánh với chỉ số 1 để xác định rủi ro của cổ phiếu. Trong lợi nhuận thị trường việc tăng 10% được phản ánh như 10% tăng thêm trong lợi nhuận của một chứng khoán.
Trên thị trường chứng khoán, những nhà đầu tư hoàn toàn có thể dựa vào sự thay đổi của thị trường (VN-Index) để dự đoán sự thay đổi trong cổ phiếu hoặc sự thay đổi danh mục đầu tư thông qua hệ số Beta cụ thể như sau:
Các chỉ số Beta có trong chứng khoán như sau:
– Chỉ số β= 0: Khi một cổ phiếu có chỉ số Beta bằng 0, thì có nghĩa là sự thay đổi giá trị của cổ phiếu đang hoàn toàn độc lập so với thị trường.
– Chỉ số β > 0: Khi cổ phiếu có hệ số Beta lớn hơn 0 lúc này sẽ xảy ra 3 trường hợp như sau:
Nếu β = 1: Lúc này mức biến động giá của chứng khoán bằng mức biến động của thị trường. Có nghĩa là chứng khoán này đang di chuyển cùng bước đi của thị trường.
Nếu β < 1: Lúc này mức biến động giá của chứng khoán đang ở mức thấp hơn mức biến động của toàn thị trường. Điều này chứng tỏ là chứng khoán đó có mức độ biến động ít hơn với mức thay đổi của toàn thị trường.
Nếu β >1: Khi đó mức biến động giá của chứng khoán đang cao hơn mức biến động của thị toàn trường.
Trường hợp này xảy ra đồng nghĩa với việc cổ phiếu này có khả năng sinh lời mang về mức lợi nhuận cao, tuy nhiên đồng thời tiềm năng rủi ro với nó cũng khá là lớn.
Ví dụ: Hệ số Beta của cổ phiếu T = 1,5748, điều này chứng tỏ mức độ rủi ro của cổ phiếu này đang nhiều hơn mức độ rủi ro của toàn thị trường (xấp xỉ đến 57,48%). Do đó, mức độ rủi ro của loại cổ phiếu này so với toàn thị trường là tương đối cao và hệ số Beta này cho chúng ta thấy cổ phiếu T có mức lợi nhuận cao nhưng đi kèm là rủi ro cao.
– Chỉ số β < 0: Khi một cổ phiếu có chỉ số Beta thấp hơn 0 có nghĩa là cổ phiếu đang có xu hướng biến động ngược chiều với biến động của toàn thị trường.
Xem thêm: Momentum là gì? Cách sử dụng chỉ báo momentum hiệu quả
Ý nghĩa của hệ số Beta
Ý nghĩa của hệ số Beta
Hiện nay trên thị trường chứng khoán, hệ số Beta mang đến một số ý nghĩa sử dụng cụ thể như sau:
Khi phân tích hệ số Beta sẽ giúp cho các nhà đầu tư xác định được đúng các đối tượng cổ phiếu phù hợp với nhu cầu đầu tư của bản thân.
Hệ số Beta được coi là yếu tố quan trọng trong mô hình định giá tài sản vốn CAPM (Capital Asset Pricing Model), sẽ giúp các nhà đầu tư phân tích và định giá cổ phiếu một cách hiệu quả.
Khi các trader biết được giá trị của hệ số Beta thì sẽ giúp nhà đầu tư so sánh được các mức độ biến động giá của cổ phiếu một doanh nghiệp so với mức độ biến động chung trên toàn thị trường chứng khoán. Từ đó, đưa ra những quyết định đầu tư phù hợp với mình.
Hệ số Beta thể hiện mối quan hệ giữa mức độ rủi ro của cổ phiếu (tài sản riêng lẻ) so với sự biến động chung trên toàn thị trường. Khi nền kinh tế có sự thay đổi thì hệ số Beta sẽ thay đổi theo.
Công thức tính của hệ số Beta
Công thức tính của hệ số Beta
Trong đó
Re: là tỷ suất sinh lời của chứng khoán e.
Rm: là tỷ suất sinh lời của thị trường.
Cov (Re, Rm): là hiệp phương sai giữa tỷ suất sinh lời của chứng khoán e và tỷ suất sinh lời của thị trường.
Var (Rm): là phương sai của tỷ suất sinh lời thị trường.
Tỷ suất sinh lời được tính bởi công thức như sau:
R = (p1-p0)/p0
Trong đó:
- P1: đây là giá đóng cửa điều chỉnh phiên đang xét.
- P0: đây là giá đóng cửa điều chỉnh phiên trước đó.
Hệ số Beta của toàn danh mục được tính bằng công thức: tổng Beta của các cổ phiếu trong danh mục nhân với tỷ trọng của cổ phiếu đó.
Ví dụ: Danh mục B có 2 cổ phiếu: Cổ phiếu VNM (β = 0.7, tỷ trọng 70%) và cổ phiếu VIB (β = 0.6, tỷ trọng 30%). Hệ số β của danh mục A = 0.7 * 0.7 + 0.6 * 0.3 = 0.67
Mối quan hệ giữa hệ số Beta và Alpha
Khi nhắc đến hệ số Beta chúng ta không thể không nhắc đến hệ số Alpha, tuy nhiên hệ số Alpha này lại không được nhắc đến nhiều như hệ số Beta.
Hệ số Alpha là mức lợi nhuận sau khi đã điều chỉnh rủi ro, hay chính là mức chênh lệch giữa lợi nhuận thực tế và lợi nhuận hợp lý ứng với những mức độ rủi ro khác.
Công thức tính hệ số Alpha:
Hệ số Alpha = % Lợi nhuận thực tế – % Lợi nhuận kỳ vọng ứng với rủi ro hệ số Beta
Kết quả thu được sẽ xảy ra các trường hợp như sau:
- Khi Alpha < 0: lúc này các nhà đầu tư sẽ không thu được hiệu quả và lợi nhuận, càng thấp càng không có hiệu quả đầu tư.
- Khi Alpha > 0: lúc này các nhà đầu tư sẽ có thể thu được hiệu quả, giá trị Alpha càng cao thì càng hiệu quả.
Lý do hệ số Beta được quan tâm trong thị trường chứng khoán hiện nay?
Tại sao hệ số Beta lại được quan tâm
Không phải ngẫu nhiên mà hệ số Beta lại được quan tâm trên thị trường chứng khoán hiện nay. Với đầu tư, các nhà đầu tư nào cũng mong muốn vừa thu được lợi nhuận cao lại vừa giảm thiểu rủi ro tối đa. Đây là mục tiêu không dễ dàng để đạt được, do đó việc có tìm hiểu và tính toán ngay từ đầu về mức độ rủi ro, khả năng phát triển của cổ phiếu sẽ giúp ích rất nhiều cho hiệu quả đầu tư.
Hệ số rủi ro Beta giúp các nhà đầu tư hiểu được thực tế tình hình phát triển của cổ phiếu đang như thế nào so với trên toàn thị trường, liệu cổ phiếu có đang phát triển tỷ lệ thuận với toàn thị trường chung hay không cũng như những rủi ro mà cổ phiếu có thể tạo nên như thế nào so với tình hình chung của thị trường. Bình thường, để có thể đưa ra các quyết định, những nhà đầu tư sẽ so sánh hệ số Beta với 1 để xác định khả năng rủi ro của cổ phiếu.
Ngoài ra, hệ số Beta cũng cho chúng ta thấy rõ mối quan hệ giữa một tài sản riêng lẻ chính là cổ phiếu so với mức biến động chung của toàn thị trường. Do đã được tính toán dựa trên thị trường chung nên khi tình hình nền kinh tế thay đổi chắc chắn hệ số Beta cũng sẽ có những biến động nhất định theo.
Để các trader đưa ra một quyết định đầu tư đúng đắn, theo sát nhất nguyện vọng của nhà đầu tư, thì việc tính toán hệ số Beta là điều thật sự cần thiết, do có thể so sánh và đánh giá mức độ biến động giá cổ phiếu một cách tổng quan nhất với bức tranh tình hình toàn cảnh của thị trường.
Bên cạnh đó, hệ số Beta là tham số quan trọng trong mô hình định giá tài sản vốn (CAPM – Capital Asset Pricing Model). Chúng ta có thể hiểu một cách ngắn gọn rằng hệ số Beta lúc này đang thể hiện mức độ phản ứng của chứng khoán đối với những sự biến động chung của toàn bộ thị trường.
Trên thực tế tại thị trường chứng khoán Việt Nam, hệ số Beta vẫn chưa thật sự phản ánh được một cách đầy đủ và sâu sắc nhất ý nghĩa của nó so với thị trường chứng khoán trên thế giới. Có hạn chế này là vì nhiều lý do có thể kể tới cụ thể như:
- Với khoảng thời gian là 2 năm thì độ lớn của dữ liệu lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam, chưa thể nào đảm bảo được mức độ ổn định của dữ liệu khi tính hệ số Beta.
- Ngày nay trong số các công ty đang niêm yết chứng khoán trên thị trường, thì số lượng các công ty đủ tiêu chuẩn để tính được hệ số Beta vẫn chưa được một nửa, vẫn còn rất ít.
- Hiện nay, một số các công ty vẫn chưa có sự đầu tư đủ sâu và rộng vào chất lượng thông tin và số liệu, điều này ảnh hưởng đến việc phân ngành và tính toán hệ số Beta.
Kết luận
Hệ số beta chứng khoán là một trong số những hệ số quan trọng thường được các nhà đầu tư sử dụng trong việc định hướng các quyết định đầu tư cá nhân. Mặc dù vậy, để đem lại được hiệu quả trong đầu tư chứng khoán, thì các nhà đầu tư cần phải kết hợp thêm những chỉ số khác để đánh giá doanh nghiệp và định giá cổ phiếu như P/E, ROE, ROA, EBIT…
Mặc dù vậy, hệ số Beta vẫn đang được đánh giá cao và là tham số quan trọng để các nhà đầu tư có thể đánh giá một cách cơ bản về thông tin chứng khoán mà họ đang quan tâm. Tìm hiểu thêm về hệ số Beta này cũng như cách thức hoạt động của hệ số sẽ giúp ích rất nhiều cho quá trình đầu tư chứng khoán của các nhà đầu tư.
Hàng Hóa 24 – Đơn vị tư vấn đầu tư chuyên nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực tài chính hiện nay tại Việt Nam
Hàng Hóa 24 – Đơn vị chuyên tư vấn đầu tư hợp đồng hoán đổi hàng đầu tại Việt Nam
Trong thời gian trở lại gần đây, thì thị trường chứng khoán Việt Nam hiện đang được đánh giá là kênh đầu tư hấp dẫn, đem lại lãi suất cao cho các nhà đầu tư, an toàn khi giao dịch bởi nhiều yếu tố. Nếu bạn là nhà đầu tư mới, đang có ý định đầu tư vào thị trường chứng khoán nhưng chưa có nhiều nền tảng kiến thức và kinh nghiệm giao dịch thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo website Hanghoa24. Tại đây, các bạn sẽ được đội ngũ tư vấn về cách đầu tư hiệu quả và cách phòng ngừa rủi ro tối đa từ những chuyên gia giàu kinh nghiệm trên thị trường hàng hóa.
Hanghoa24, chúng tôi đưa ra và cập nhập những thông tin mới nhất hằng ngày về các biến động của thị trường bằng các số liệu thống kê cụ thể, phân tích kỹ thuật dễ hiệu. Không những vậy, nhà đầu tư còn được cung cấp hoàn toàn miễn phí tài liệu tham khảo giao dịch như: các thống kê thị trường, biểu đồ số liệu phân tích cũng như cách thức giao dịch của từng loại mặt hàng hóa.
Để biết thêm các thông tin chi tiết về Hệ số Beta, cũng như những kiến thức đầu tư vui lòng liên hệ ngay đến Hanghoa24 tại số HOTLINE 0983 668 883 để được giải đáp thắc mắc nhanh chóng bởi các chuyên gia hàng đầu của chúng tôi!
