Đòn bẩy tài chính là gì? Công thức tính đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính là công cụ được các doanh nghiệp lựa chọn áp dụng vào chiến lược kinh doanh của mình. Sở dĩ có điều đó là vì khi sử dụng đúng cách thì khoản lợi nhuận mà đòn bẩy tài chính mang về cho doanh nghiệp là con số rất lý tưởng. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ đòn bẩy tài chính là gì, ý nghĩa và cách sử dụng đòn bẩy tài chính sao cho hiệu quả? Để làm rõ các vấn đề này, mời bạn đọc tham khảo bài viết của Hanghoa24 ngay dưới đây để gỡ bỏ thắc mắc, bạn nhé

Đòn bẩy tài chính là gì?

Đòn bẩy tài chính trong tiếng Anh có cụm từ Financial Leverage – FL, đây là việc sử dụng tiền đi vay để phục vụ cho việc mua tài sản với kỳ vọng khoản thu nhập hoặc lãi thu được từ tài sản mới sẽ vượt quá chi phí đi vay. Trong hầu hết các trường hợp thì nhà cung cấp khoản vay nợ sẽ đưa ra giới hạn về mức độ rủi ro sẵn sàng chấp nhận và đưa ra giới hạn về mức độ đòn bẩy cho phép. Đối với trường hợp cho vay đảm bảo bằng tài sản thì nhà cung cấp tài chính sẽ sử dụng tài sản đó để thế chấp cho đến khi người đi vay hoàn trả khoản đã vay. Đối với trường hợp cho vay theo dòng tiền thì mức độ tín nhiệm chung của công ty được dùng để hoàn trả khoản vay.

Đòn bẩy được sử dụng với mục đích làm tăng lợi nhuận trên vốn của chủ sở hữu. Tuy nhiên, việc lạm dụng quá mức về đòn bẩy tài chính sẽ làm tăng nguy cơ thất bại, vì vậy mà việc trả nợ trở nên khó khăn hơn.

Hệ số nợ là chỉ số phản ánh về mức độ doanh nghiệp sử dụng công cụ đòn bẩy. Hệ số nợ càng cao càng chứng tỏ công ty đó rất ưa sử dụng công cụ đòn bẩy này, ngược lại thì hệ số nợ càng thấp nghĩa là doanh nghiệp không quá lạm dụng đòn bẩy tài chính.

Thực tế thì việc sử dụng đòn bẩy ở mức độ cao sẽ giúp cho doanh nghiệp có nhiều cơ hội gia tăng tỷ suất lợi nhuận hơn và một sự thật là cùng với đó thì rủi ro tiềm ẩn mà doanh nghiệp có thể phải đối mặt cũng lớn hơn. Mức độ đòn bẩy tài chính cao sẽ đồng nghĩa với việc vốn chủ sở hữu có tỷ trọng thấp hơn so với nợ phải trả.

Ví dụ: A và B cùng mở cửa hàng kinh doanh xe máy, trong đó:

– A có 100.000.000 VND và mua được 10 chiếc xe máy với giá 10.000.000 VND/chiếc. Lúc này thì A đang dùng nguồn vốn của mình để kinh doanh mà không cần sử dụng đến đòn bẩy tài chính.

– B vay thêm 50.000.000 VND để mua 15 chiếc xe máy cùng với giá 10.000.000 VND/chiếc. Lúc này thì B đã sử dụng đòn bẩy tài chính để có thể sở hữu 15 chiếc xe máy chỉ với 100.000.000 VND của mình thay vì như A chỉ sở hữu được 10 chiếc xe máy.

Ý nghĩa của đòn bẩy tài chính

Đòn bẩy tài chính đem lại thu nhập cao bởi nó cho phép người sử dụng kiếm được một số tiền lớn hơn trên tài sản của mình.

Đòn bẩy tài chính mang lại những thuận lợi về thuế bởi nó hỗ trợ pháp lý về thuế, chi phí lãi vay được khấu trừ thuế , điều này sẽ làm giảm chi phí ròng cho người vay .

Nói chung thì đòn bẩy tài chính có thể mang lại lợi nhuận vượt trội cho người sử dụng nhưng cũng tồn tại nguy cơ phá sản hoàn toàn nếu dòng tiền giảm quá mức kỳ vọng.

Mặc dù tiềm ẩn nhiều rủi ro bên cạnh khoản lợi nhuận hấp dẫn có thể thu về, nhưng đòn bẩy tài chính vẫn là công cụ được hầu hết các doanh nghiệp ưa chuộng và tin dùng. Không chỉ doanh nghiệp mà các nhà đầu tư cũng đang sử dụng đòn bẩy tài chính như một công cụ nhằm tối ưu lợi nhuận cho mình. Đặc biệt phải kể đến lĩnh vực bất động sản, đòn bẩy tài chính có những ảnh hưởng nhất định trong chiến lược kinh doanh của công ty, tiêu biểu có thể kể đến như:

Bù đắp sự thiếu hụt về vốn của doanh nghiệp để duy trì hoạt động kinh doanh, đồng thời giúp gia tăng tỷ suất lợi nhuận trong tương lai.
Là công cụ thúc đẩy mức lợi nhuận sau thuế của chủ doanh nghiệp từ nguồn vốn của chủ sở hữu. Nó cũng đồng thời cũng là công cụ kìm hãm sự gia tăng mức lợi nhuận đó.
Được xem như “lá chắn thuế” của doanh nghiệp. Bởi khoản vay cũng như tiền lãi được tính vào chi phí của doanh nghiệp, dĩ nhiên nó sẽ được khấu trừ vào khoản thu nhập phải chịu thuế khi quyết toán. Khi đó doanh nghiệp sẽ phải nộp ít thuế hơn mà vẫn tăng sinh lợi nhuận.

Không chỉ có ý nghĩa đối với doanh nghiệp, đòn bẩy tài chính cũng có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với các nhà đầu tư khi tham gia thị trường tài chính. Đây là công cụ hỗ trợ các nhà đầu tư thuận tiện trong quá trình nhân số vốn lên gấp nhiều lần và thu về các khoản lợi nhuận lớn hơn. Mỗi sàn giao dịch sẽ cung cấp cho các nhà đầu tư các mức lợi nhuận khác nhau.

Công thức tính đòn bẩy tài chính

Ta có công thức tính đòn bẩy tài chính cụ thể như sau:

Trong đó:

EBIT chính là lợi nhuận trước thuế và lãi vay
EPS được hiểu là lợi nhuận của vốn chủ sở hữu

Để tính được đòn bẩy tài chính sau khi có thêm khoản lãi vay phải trả ( I ) thì ta sẽ được công thức mới như sau:

Trong đó:

F là chi phí cố định
v chính là chi phí biến đổi trên một đơn vị sản phẩm
p là giá bán
Q là số lượng sản phẩm
I là lãi vay phải trả

Ưu điểm của đòn bẩy tài chính

Giúp tăng vốn:

Đòn bẩy tài chính hỗ trợ tăng vốn khả dụng để giao dịch. Ví dụ, bạn có quyền kiểm soát 60.000 USD với đòn bẩy 30:1, trong khi thực chất bạn chỉ có 2.000 USD. Điều này có nghĩa là bạn có thể sử dụng số tiền lớn hơn cho các chiến lược đầu tư của mình. Nhưng bạn nên nhớ rằng điều này cũng tiềm ẩn rủi ro lớn hơn.

Được coi là một khoản vay không tính lãi:

Có thể coi đòn bẩy tài chính như một khoản vay được cấp bởi một nhà môi giới. Tuy nhiên thì “khoản vay” này lại không đòi hỏi bất kỳ khoản lãi suất hoặc hoa hồng nào và nó có thể được sử dụng theo bất kỳ cách nào trong giao dịch.

Phương pháp của độ biến động thấp:

Khoảng thời gian thị trường ít biến động có thể khiến cho các nhà đầu tư mệt mỏi bởi những thay đổi rất nhỏ về giá cả. Tuy nhiên thì nhờ các giao dịch đòn bẩy mà các nhà đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận lớn hơn ngay cả khi thị trường giao động chậm. Trong trường này , ngay cả một sự thay đổi nhỏ về giá cả cũng có thể khiến tài khoản của nhà đầu tư có sự thay đổi lớn hơn.

Nhược điểm của đòn bẩy tài chính

Tăng tổn thất tài chính

Rủi ro lớn nhất liên quan đến giao dịch đòn bẩy là lãi hoặc lỗ cũng tăng lên khi thị trường đi theo hướng ngược lại so với giả định. Đòn bẩy tài chính yêu cầu chi tiêu vốn tối thiểu nhưng kết quả giao dịch lại dựa trên tổng quy mô của vị thế do bạn kiểm soát, vì vậy mà tổn thất có thể khá lớn.

Margin call

Nếu khoản lỗ bị vượt quá số tiền ký quỹ mà bạn đã sử dụng thì lệnh gọi bổ sung ký quỹ sẽ xuất hiện. Do đòn bẩy làm tăng thua lỗ nên rủi ro của margin call sẽ luôn luôn tồn tại và trong trường hợp không có tiền trong tài khoản thì các vị thế sẽ tự động bị đóng lại với mức lỗ.

Các chỉ số trong đòn bẩy tài chính

Hệ số nợ/Tổng tài sản

Hệ số nợ/ tổng tài sản được sử dụng để đo lường mức độ vay của một doanh nghiệp nhằm hỗ trợ cho tổng tài sản.

Điều này cũng thể hiện rằng trong tổng số vốn hiện có của doanh nghiệp được tài trợ sẽ có khoảng bao nhiêu % là vay nợ.

Nếu hệ số nợ/ tổng tài sản cao thì sẽ gây bất lợi cho các chủ nợ. Tuy nhiên thì điều này lại mang đến lợi ích cho chủ sở hữu nếu nguồn vốn mang lại hiệu quả sinh lời cao.

Còn trong trường hợp hệ số quá thấp thì sẽ phản ánh rằng doanh nghiệp vẫn chưa tận dụng tối đa được đòn bẩy tài chính

Hệ số nợ/ tổng tài sản phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như loại hình doanh nghiệp, lĩnh vực hoạt động hay mục đích vay,…

Vì vậy, nếu như bạn muốn biết được tỷ số này cao hoặc thấp thì hãy so sánh chúng cùng với tỷ số trung bình của ngành.

Hệ số nợ/vốn

Hệ số nợ/vốn được sử dụng để đo lường quy mô tài chính của một doanh nghiệp bất kỳ. Đồng thời nó phản ánh tổng nguồn vốn và nợ đang chiếm bao nhiêu phần trăm.

Nếu doanh nghiệp có hệ số nợ/vốn cao hơn so với mức bình quân của ngành tức là doanh nghiệp này đang có tình hình tài chính không được ổn định và ngược lại.

Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu

Hệ số nợ/vốn chủ sở hữu cho biết quy mô tài chính của một doanh nghiệp và phản ánh tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp đang dùng để chi trả cho các hoạt động kinh doanh.

Hệ số này được sử dụng rộng rãi và giúp các nhà phân tích nắm rõ hơn tình hình tài chính của một doanh nghiệp.

Nếu hệ số này ở mức lớn hơn 1 thì đồng nghĩa với việc doanh nghiệp hiện đang vay mượn quá nhiều so với mức vốn hiện có. Việc vay mượn càng nhiều thì khả năng đối mặt với rủi ro càng cao ở trong việc trả nợ và biến động lãi suất của ngân hàng.

Và nếu hệ số nợ/vốn chủ sở hữu thấp thì tỷ lệ gặp phải rủi ro của các doanh nghiệp này trong việc trả nợ cũng sẽ rất thấp.

Hệ số đòn bẩy tài chính

Hệ số đòn bẩy tài chính là tổng tài sản bình quân/vốn chủ sở hữu bình quân. Hệ số này sẽ phản ánh sự liên quan giữa vốn chủ sở hữu và nguồn vốn vay.

Lý do sử dụng những chỉ tiêu bình quân bởi số liệu tổng tài sản và vốn chủ sở hữu ở thời điểm cuối kỳ chưa phải là một con số đại diện. Vì vậy mà việc sử dụng bình quân để nhằm mục đích đảm bảo bản chất của sự việc sẽ luôn được phản ánh đúng với sự thật.

Hệ số chi trả lãi vay

Hệ số chi trả lãi vay giúp nhà đầu tư biết được mức độ về lợi nhuận trước thuế và khả năng chi trả lãi suất của một doanh nghiệp. Hệ số càng cao sẽ càng chứng tỏ được khả năng bù đắp chi phí lãi vay tốt.

Khi hệ số này vượt quá mức 1 thì càng chứng tỏ là doanh nghiệp có khả năng trả lãi vay. Còn khi hệ số nhỏ hơn 1 thì điều này lại phản ánh rằng doanh nghiệp đó đang vay quá mức khả năng chi trả của mình.

Tại sao doanh nghiệp nên sử dụng đòn bẩy tài chính?

Sở dĩ các doanh nghiệp hiện nay ưa thích việc sử dụng đòn bẩy tài chính bởi một số lý do sau đây:

– Để duy trì hoạt động kinh doanh thì các doanh nghiệp thường sử dụng nợ vay với mục đích bù đắp sự thiếu hụt về vốn và kỳ vọng gia tăng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu ( được gọi là ROE) hoặc thu nhập trên một cổ phần ( được gọi là EPS).

Thực tế cho thấy, có nhiều nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính để áp dụng vào bất động sản, họ thành công và thu về một khoản lợi nhuận rất lý tưởng.

– Đòn bẩy tài chính được coi như một công cụ thúc đẩy lợi nhuận sau thuế từ vốn của chủ sở hữu, ngoài ra nó cũng là một công cụ kìm hãm sự gia tăng đó. Thành công hay thất bại đều phụ thuộc vào sự khôn ngoan của chủ đầu tư khi chọn lựa cơ cấu tài chính, gia tăng lợi nhuận là kỳ vọng của các chủ sở hữu và đòn bẩy tài chính là một công cụ được các nhà quản lý tin tưởng và ưa dùng.

– Các doanh nghiệp còn coi đòn bẩy tài chính như là một “Lá chắn thuế”.

5 đòn bẩy tài chính phổ biến

Dùng nguồn tiền từ người khác

Loại đòn bẩy này được chia làm 2 hình thức phổ biến:

Vay từ các ngân hàng hoặc công ty tài chính để phục vụ đầu tư và trả lãi theo kỳ hạn. Tuy nhiên thì khoản nợ cao sẽ dễ dẫn đến nguy cơ cao bị kiệt quệ tài chính thậm chí trường hợp xấu hơn là phá sản.

Huy động vốn từ các cổ đông: Các công ty cổ phần sẽ phát hành cổ phiếu để thu hút nguồn vốn cho công ty, đây cũng là một đòn bẩy tài chính.

Tận dụng ý tưởng hữu ích của người khác

Không phải lúc nào ý tưởng cá nhân cũng đủ để chạm thành công, hãy tận dụng cả ý tưởng sáng tạo của người khác, lắng nghe và tổng hợp quan điểm từ nhiều phía để xây dựng một kế hoạch đầu tư hiệu quả hơn. Hãy liên kết với những người cùng chí hướng với mình và khai thác ý tưởng của họ.

Áp dụng kinh nghiệm của các nhà đầu tư chuyên nghiệp

Hãy đảm bảo học hỏi và kết hợp kinh nghiệm của bản thân với kinh nghiệm của các nhà đầu tư chuyên nghiệp khác, từ đó có thể đúc rút ra nguyên tắc và bí quyết đầu tư thành công. Việc này sẽ giúp bạn tối đa hóa kết quả đầu tư và có thể coi là con đường tắt để dẫn đến thành công nhanh hơn.

Sử dụng thời gian của người khác để tạo ra tài sản

Chủ doanh nghiệp thường sẽ sử dụng thời gian của đội ngũ nhân sự để tạo ra nhiều tài sản hơn, nhanh chóng hơn và có giá trị hơn thay vì tự thân làm toàn bộ.

Thuê người làm việc thay mình

Hãy thuê nhân sự và giao phó trách nhiệm cho họ những việc mà bạn không có khả năng làm. Đây chính là loại đòn bẩy phổ biến mà các chủ doanh nghiệp rất hay sử dụng và thực tế đã đạt được thành công nhờ tạo nên sức mạnh cộng hưởng.

Làm thế nào để sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả

Để có thể sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả trong đầu tư chứng khoán thì nhà đầu tư cần ghi nhớ những bí kíp sau:

– Cần thận trọng đánh giá giá trị các loại chứng khoán bởi chúng sẽ tăng theo kỳ, vì vậy hãy xây dựng chiến lược tài chính thấp hơn một chút so với mục tiêu mà bạn hướng đến.

– Chỉ đăng ký khoản vay mà bạn có thể chi trả ổn định

– Hãy tập trung vào dòng tiền để thu lợi nhuận cao.

Để giảm thiểu rủi ro khi sử dụng đòn bẩy thì nhà đầu tư cần lưu ý: Lợi nhuận cao sẽ đi kèm với rủi ro cao, nếu bạn sử dụng đòn bẩy để giao dịch với khối lượng lớn có thể dẫn đến thua lỗ nếu thị trường biến động mạnh. Vì vậy hãy xác định trước mức độ tổn thất trong trường hợp xấu nhất và đừng quên theo dõi Hanghoa24 để cập nhật những kiến thức hay về đầu tư tài chính.

Mối liên hệ giữa đòn bẩy tài chính với tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu

Ở góc độ tài chính, một trong những yếu tố quan trọng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp chính là lợi nhuận sau thuế và tốc độ tăng trưởng của lợi nhuận sau thuế. Vì vậy mà chủ sở hữu doanh nghiệp thường đặc biệt quan tâm đến mỗi một đồng vốn mà họ bỏ ra đầu tư vào doanh nghiệp sẽ tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận sau thuế.

Mục đích của việc sử dụng đòn bẩy tài chính là để gia tăng ROE – tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu hay cũng có thể được hiểu là gia tăng giá trị của doanh nghiệp.

Ta có công thức:

ROE = [BEP + *(BEP – r)] * (1-t)

Trong đó:

BEP là tỷ suất sinh lời kinh tế của tài sản trong tiếng Anh là BASIC EARNING POWER
D là vốn vay – DEBT
E là vốn chủ sở hữu – EQUITY
r là lãi suất vay vốn
t là thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp
Nếu BEP > r, doanh nghiệp sử dụng càng nhiều vốn vay, hệ số D/E càng lớn thì sẽ càng gia tăng được tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu. Có thể hiểu là hoạt động kinh doanh hiệu quả thì đòn bẩy tài chính sẽ được khuếch đại tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu.
Nếu BEP < r, doanh nghiệp sử dụng càng nhiều vốn vay, hệ số D/E càng lớn thì tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu lại càng giảm sút. Tức là khi hoạt động kinh doanh không hiệu quả thì đòn bẩy tài chính theo khuynh hướng làm giảm tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu.
Nếu BEP = r, doanh nghiệp sử dụng càng nhiều vốn vay, hệ số D/E càng lớn nhưng sẽ không làm thay đổi tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu. Việc sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ không làm thay đổi tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu.

Một số lưu ý khi lựa chọn đòn bẩy tài chính

Bất kể cơ hội đầu tư nào cũng luôn tiềm ẩn rủi ro bên cạnh lợi nhuận thu về, việc sử dụng đòn bẩy tài chính cũng không phải ngoại lệ. Bởi vậy, khi sử dụng công cụ này các doanh nghiệp và các nhà đầu tư cần phải lưu ý một số vấn đề sau đây:

Chủ doanh nghiệp phải có được định hướng đúng đắn để tránh tình trạng khủng hoảng hay ngưng đọng vốn của công ty.
Hãy lựa chọn nơi cho vay vốn uy tín như ngân hàng hay các tổ chức tín dụng để mức lãi suất luôn được ổn định và bạn sẽ không gặp rủi ro phá sản.

Kết luận

Bài viết trên đây, Hanghoa24 đã tổng hợp đầy đủ những thông tin liên quan đến đòn bẩy tài chính để bạn đọc có thể dễ dàng nắm bắt và tiếp thu được kiến thức. Chúng tôi hy vọng, thông qua bài viết trên, quý bạn đọc đã hiểu được đòn bẩy tài chính là gì, ý nghĩa và cách sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả. Để biết thêm các thông tin khác, hãy liên hệ đến chúng tôi thông qua website Hanghoa24, tại đây chúng tôi có dịch vụ hỗ trợ đăng ký mở tài khoản giao dịch hàng hóa phái sinh và chứng khoán nhanh chóng, uy tín.

Cuối cùng, Hanghoa24 chân thành cảm ơn quý bạn đọc đã dành thời gian tham khảo bài viết đòn bẩy tài chính là gì?

Xem thêm: